โดยแอดมิน: สุชิน เสือช้อย
มอเตอร์พัดลมที่ใช้ระบายความร้อนใน CPU ทำงานอย่างไร ?
ที่ผ่านมาแอดมินเชื่อว่าหลายๆท่านคงเคยเห็นพัดลมที่ใช้ระบายความร้อน CPU ที่ติดตั้งอยู่ที่เมนบอร์ดหรือ Motherboards ในเครื่องคอมพิวเตอร์ รวมถึงอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆจนชินตา ...
ส่วนชนิดของมอเตอร์ โดยทั่วไปก็จะมีบางคนที่รู้จัก แต่ก็ยังมีอีกมากที่ยังไม่รู้จักและไม่เข้าใจหลักการว่ามอเตอร์พัดลมระบายความร้อนชนิดนี้ทำงานอย่างไร
โครงสร้างของมอเตอร์:
มอเตอร์ที่ใช้ระบายความร้อนในอุปกรณ์กลุ่มนี้ โดยทั่วไปจะมีชื่อเรียกว่าดีซีมอเตอร์แบบไร้แปรงถ่าน หรือ brushless DC motor หรือเรียกย่อๆ BLDC motor ซึ่งจะมีโครงสร้างทั่วๆไป 2 ส่วนที่สำคัญดังนี้
สเตเตอร์ (Stator): มอเตอร์ชนิดจะมีโครงสร้างที่แตกต่างกับมอเตอร์ที่เราคุ้นเคยทั่วๆไป โดยส่วนที่เรียกว่าสเตเตอร์ หรือส่วนที่อยู่กับที่จะอยู่ที่ด้านในคล้ายกับส่วนของโรเตอร์โดยทั่วๆไป ซึ่งในส่วนนี้ก็จะมีคอลย์หรือขดลวดพันคล้ายกับขดลวดสเตเตอร์ของมอเตอร์ทั่วไปและมีการติดตั้งเซ็นเซอร์ Hall-effect ไว้ในสเตเตอร์เพื่อทำการวัดสนามแม่เหล็กเพื่อช่วยในการควบคุมการทำงาน ส่วนการต่อขดลวดก็เป็นไปได้ทั้งสองรูปแบบ บ้างก็เป็นแบบสตาร์ หรือบ้างก็ต่อแบบเดลต้า
โรเตอร์ (Rotor): ส่วนโรเตอร์หรือส่วนที่หมุนเคลื่อนที่ มอเตอร์ชนิดนี้จะถูกออกแบบให้อยู่ด้านนอกและมีโครงสร้างง่ายๆ โดยสร้างขึ้นจากแม่เหล็กถาวร ซึ่งจะดึงดูดและเกาะติดวิ่งตามไปกับขั้วแม่เหล็กไฟฟ้าที่เกิดจากการจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าไปที่ขดลวด
สำหรับโครงสร้างของแม่เหล็กถาวรทรงกระบอกนี้ก็จะมีตั้งแต่ชนิดที่เป็นแบบ 2 โพล , 4 โพล, 6 โพล หรือ 8 โพล
เป็นต้น และใช้วัสดุแม่เหล็กที่ดีเพื่อสร้างแรงบิดสูงๆ
หลักการทำงานของมอเตอร์ BLDC Motor :
หลักการทำงานของมอเตอร์ประเภทนี้จะเป็นอะไรที่เข้าได้ง่ายๆ กล่าวคือเมื่อมีการจ่ายแรงดันไฟฟ้ากระแสตรงเข้าไปที่ขดลวดสเตเตอร์ ก็จะเกิดการสร้างฟลักซ์แม่เหล็กและส่งผลให้แกนเหล็กที่ขดลวดพันอยู่กลายเป็นแม่เหล็กไฟฟ้า จากนั้นก็จะดึงขั้วแม่เหล็กที่มีขั้วตรงกันข้ามที่ติดตั้งอยู่ที่โรเตอร์เข้ามาหาและทำให้โรเตอร์เคลื่อนที่ตามทิศทางการหมุนของขั้วแม่เหล็กที่สเตเตอร์
ส่วนเซ็นเซอร์ Hall-Effect ที่ติดตั้งอยู่ระหว่างขดลวดสเตเตอร์ก็จะทำหน้าที่ตรวจจับตำแหน่งของโรเตอร์ เพื่อประกอบการตัดสินในการจ่ายกระแสไฟฟ้าให้สเตเตอร์ให้มีลำดับการหมุนที่ถูกต้อง
*** สำหรับในมอเตอร์ชนิดนี้ โดยทั่วไปก็จะมีสองรูปแบบ ซึ่งในบางตัวโรเตอร์ก็จะอยู่ภายในเหมือนกับมอเตอร์ที่เราเห็นทั่วๆไป
ข้อดี หรือ Advantages ของมอเตอร์ BLDC Motor:
สำหรับข้อดีของมอเตอร์ประเภทนี้มีก็มีอยู่หลายอย่าง เช่น ให้ประสิทธิภาพสูง ผลิตแรงบิดได้สูง หมุนเรียบ (Smoothss) และความเร็วรอบสูง
การใช้งานของมอเตอร์ BLDC Motor:
1. มอเตอร์ประเภทนี้ใช้สำหรับทำความเย็นในอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
2. มอเตอร์ชนิดนี้ใช้ในงานวิทยาการหุ่นยนต์ ยานยนต์ ฯลฯ