เจษฎา บุญประสม
นสพ. ข่าวสดรายวัน
24 มิถุนายน พ.ศ. 2554
 |
ปัญหาเรื่องที่อยู่อาศัย ถือเป็นอีกปัญหาใหญ่ของผู้คนบนโลกกว่า 2 พันล้านคนในปัจจุบัน ซึ่งไม่มีกำลังทรัพย์พอที่จะมีบ้านเป็นของตนเอง นี่เองจึงเป็นแรงบันดาลใจให้ วีเจย์ โกวินดาราจัน และ คริสเตียน ซาร์การ์ เกิดไอเดียในการทำโครงการบ้านราคา 300 ดอลลาร์ หรือราว 9,000 บาทขึ้น ซึ่งได้รับความสนใจจากนักคิด ดีไซเนอร์ รวมถึงนักลงทุนเป็นจำนวนมาก นำมาสู่การประกวดการออกแบบบ้านเพื่อผู้มีรายได้น้อย ภายใต้ชื่อ 馄 House Project' หรือ 'โครงการบ้านราคา 300 เหรียญ' ซึ่งมีผู้ให้ความสนใจส่งแบบบ้านเข้าประกวดเป็นจำนวนมาก และมีการเปิดให้โหวตแบบบ้านที่โดนใจทางอินเตอร์เน็ต ซึ่งปิดโหวตไปเมื่อวันที่ 15 มิ.ย. ที่ผ่านมา
โดย 16 โครงการที่โดนใจชาวสังคมออนไลน์มากที่สุดจะได้รับเงินรางวัลรวม 750,000 บาท และ 3 อันดับแรกที่มีคะแนนโหวตสูงสุด จะได้เข้าร่วมเวิร์กช็อปเพื่อสร้างบ้านต้นแบบ พร้อมรับเงินรางวัลรวมแล้วประมาณ 450,000 บาทอีกด้วย นอกจากนี้ ยังมีรางวัลพิเศษจากคณะกรรมการอีก 3 รางวัล
 |
สำหรับข้อกำหนดในการออกแบบบ้านเพื่อผู้มีรายได้น้อยที่โครงการตั้งเอาไว้คือต้องออกแบบให้บ้านคงทนต่อสภาพอากาศ กันไฟ สามารถอยู่ได้ถึง 50 ปี และมีความสวยงาม ภายใต้งบประมาณไม่เกิน 9,000 บาท ซึ่งต้องปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับแต่ละภูมิภาคบนโลกได้อีกด้วย
ยิ่งไปกว่านั้น บ้านจะต้องมีพื้นที่ไม่น้อยกว่า 2.2 ตารางเมตร ซึ่งเป็นขนาดเล็กสุดที่กำหนดไว้ จะออกแบบให้กว้างกว่านี้ก็ได้ และต้องมีพื้นที่สำหรับการนอนและการทำอาหาร มีแสงสว่าง มีน้ำกินน้ำใช้ ไฟฟ้า และต้องมีความปลอดภัยในการอยู่อาศัยอีกด้วย
โครงการที่ได้รับเสียงโหวตจากคณะกรรมการมากที่สุดคือ 300 พอสสิบิลิตีส์ (300 Possibilities) ซึ่งเป็นแบบบ้านแยกส่วนที่ปรับให้เหมาะกับทุกสภาพอากาศและวัสดุที่มี ซึ่งเหตุผลที่ทำให้โครงการนี้ชนะใจกรรมการ คือ การที่แบบบ้านนี้ปรับให้เข้ากับทุกสภาพ ไม่ว่าจะเป็นแนวถนน หรือทิศทางลม ส่งผลให้ใช้ทรัพยากรต่างๆ ทั้งพื้นที่ แสงสว่าง และอากาศได้อย่างเต็มที่
รางวัลที่สองตกเป็นของ โครงการกราวด์-อัพ (Ground-Up) จากกลุ่มอาคิเทกเชอร์ คอมมอนส์ (Architecture Commons) ที่ใช้หลักการประหยัดโดยขนาด (Economies of Scale) ทำให้ครอบครัวสร้างงาน สร้างรายได้จากพื้นที่ว่างหน้าบ้านของตนเอง และยังพร้อมสำหรับการติดตั้งอุปกรณ์อื่นๆ เช่น ถังเก็บน้ำฝน แผงโซลาร์เซลล์ เพื่อช่วยลดค่าใช้จ่ายในชุมชนอีกด้วย
และรางวัลสุดท้ายตกเป็นของโครงการไฮบริด เฮาส์ (Hybrid House) ที่ปรับโครงสร้างหลังคาให้เหมาะกับสภาพอากาศของทุกภูมิภาคของโลก นอกจากนี้ ยังสามารถแบ่งปันสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ให้บ้านเรือนที่อยู่ใกล้เคียงสามารถใช้ร่วมกันได้อีกด้วย
สำหรับโครงการที่ได้รับเสียงโหวตทางอินเตอร์เน็ตมากที่สุด และจะได้เข้าร่วมเวิร์กช็อปฟรีคือ โครงการโททัลลี ทิวบูลาร์ (Totally Tubular) ที่ใช้ท่อไฟเบอร์ ดินเหนียว ตลอดจนเศษขยะและเศษหินในการก่ออิฐ ทำให้บ้านกันน้ำและแข็งแรงด้วยงบประมาณอันน้อยนิด
ต่อด้วย โครงการซูเปอร์อะโดบิ (SuperAdobe) โดย โรเจริโอ อัลเมด้า และกุสตาโว่ ธรอน ซึ่งโดนใจสังคมออนไลน์ด้วยการใช้วัสดุที่หาได้ง่าย และการออกแบบให้กำแพงมีส่วนเกินออกมา ยังทำให้สร้างบ้านหลังใหม่ต่อได้โดยใช้แรงงานและต้นทุนน้อยลงอีกด้วย
ปิดท้ายที่โครงการเอิร์ธแบ๊ก คอมมิวนิตี (Earthbag Community) ซึ่งใช้วัสดุทั่วไปที่หาได้ง่ายในท้องถิ่นในการทำหลังคาและผนัง ทำให้ใช้ทรัพยากรและเงินในการสร้างน้อยลง
วีเจย์ โกวินดาราจัน หนึ่งในหัวหน้าโครงการ กล่าวส่งท้ายว่า การตอบรับในโครงการนี้ถือว่าดีมาก จากนี้เราจะก้าวต่อไปเพื่อสร้างบ้านต้นแบบ เพื่อพัฒนาเป็นบ้านจริงๆ สำหรับผู้มีรายได้น้อยต่อไป
พรรคไหนมีนโยบายสร้างบ้านเพื่อคนจน ลองเอามาประยุกต์ใช้ให้เข้ากับสังคมไทยดูก็ไม่เลวเหมือนกัน