เทอร์มิสเตอร์คืออะไร
เทอร์มิสเตอร์คืออุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ตรวจจับอุณหภูมิ (Temperature-sensing) ที่ทำจากวัสดุสารกึ่งตัวนำที่ไวต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ กล่าวคือเมื่ออุณหภูมิโดยรอบเปลี่ยนแปลงไปเพียงเล็กน้อยจะส่งผลทำให้ค่าความต้านทานเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วและแปรผันตรงกับอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงไป
|
โดยทั่วไปเทอร์มิสเตอร์จะมีอยู่ด้วยกันสองประเภทคือแบบ Positive Temperature Coefficients (PTC) และแบบ Negative Temperature Coefficients (NTC)
เทอร์มิสเตอร์สองประเภทนี้มีคุณสมบัติที่ตรงกันข้ามกัน กล่าวคือแบบ PTC จะมีค่าความต้านทานเพิ่มขึ้น เมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้น และจะเพิ่มอย่างรวดเร็วเมื่ออุณหภูมิถึงจุดที่เรียกว่า 'knee' หรือจุดช่วงที่ทำหน้าที่เสมือนเป็นสวิตซ์ตัด-ต่อวงจร (switching point )
ส่วน NTC จะตรงกันข้ามคือค่าความต้านทานจะลดลงเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้นดังรูป |
|
RPTC = |
f(TPTC) |
RN = |
Rated PTC resistance |
Rmin = |
Minimum resistance (resistance value at TRmin) |
TRmin = |
Temperature at Rmin (becomes positive) |
RRef = |
Reference resistance (resistance value at TRef) |
TRef = |
Reference temperature (resistance rises sharply) |
|
ประโยชน์ที่ได้รับจากเทอร์มิสเตอร์
Accuracy
เทอร์มิสเตอร์เป็นอุปกรณ์อีกประเภทหนึ่งที่มีความละเอียดสูงในการตรวจจับอุณหภูมิ (ความละเอียดของเทอร์มิสเตอร์จะขึ้นอยู่กับโมเดล(model)และรายละเอียดของผู้ผลิตอุปกรณ์ยี่ห้อหรือนั้นๆ) แต่อย่างไรก็ตามเทอร์มิสเตอร์จะค่อนข้างมีข้อจำกัดเกี่ยวกับย่านการตรวจจับอุณหภูมิ (โดยทั่วไปจะมีย่านการใช้งานปกติที่ 0°C ถึง 100°C )
Stability
เทอร์มิสเตอร์จะคงทนต่อสภาวะทางเคมีและไม่มีผลกระทบต่อการใช้งานนานๆ
ชนิดของเทอร์มิสเตอร์ (Types of Thermistors ) |
|
เทอร์มิสเตอร์โดยทั่วไปจะมีขนาดกะทัดรัด (Compact size) เนื่องจากลักษณะการใช้งานมักจะนำไปใช้ในบริเวณพื้นที่ที่จำกัด เช่นใช้ฝังในขดลวดมอเตอร์เพื่อตรวจจับอุณหภูมิขดลวดเป็นต้น
เทอร์มิสเตอร์ที่ใช้ในเชิงพานิชน์จะมีทั้งแบบที่เป็นลิเนียร์ (linear) ซึ่งมีความสัมพันธ์ระหว่างค่าความต้านทานกับอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงเป็นแบบเชิงเส้น และแบบนันลิเนียร์ (non-linear) แต่กรณีที่ใช้ในการวัดเพื่ออ่านอุณหภูมิ โดยทั่วไปจะนิยมใช้เทอร์มิสเตอร์ที่เป็นแบบลิเนียร์ |
|
Linear Response Thermistor Elements
สำหรับงานที่มีต้องการคุณสมบัติเป็นแบบเชิงเส้นนั้น โดยทั่วไปผู้ผลิตจะจัดเตรียมอุปกรณ์ส่วนที่ช่วยมีความสัมพันธ์ระหว่างอุณหภูมิกับค่าความต้านทานแบบลิเนียร์ไว้ให้ ซึ่งจะประกอบด้วยส่วนที่ใช้วัดอุณหภูมิและตัวต้านทานภายนอก(external resistor) สำหรับทำให้เกิดความสัมพันธ์เป็นแบบเชิงเส้น ( linearizing ) |
|
เทอร์มิสเตอร์ โพรบ (Thermistor Probes)
เทอร์มิสเตอร์ใช้งานแบบเดี่ยวๆ (Standalone) จะค่อนข้างบอบบางและแตกง่ายและไม่เหมาะสำหรับสภาวะแวดล้อมที่สมบุกสมบัน (rugged environment) ดังนั้นในปัจจุบันผู้ผลิตเทอร์มิสเตอร์จึงได้พัฒนาชนิดที่เป็นแบบโพรบซึ่งฝังเทอร์มิสเตอร์ไว้ในท่อโลหะขึ้น(metal tubes) ซึ่งจะช่วยทำให้เกิดความเสถียรมากกว่าและเหมาะสำหรับสภาพแวดล้อมในอุตสาหกรรม. |
|
|