How CPU fan works
โดย : Admin

โดยแอดมิน: สุชิน เสือช้อย

 

มอเตอร์พัดลมที่ใช้ระบายความร้อนใน  CPU  ทำงานอย่างไร ?

 

ที่ผ่านมาแอดมินเชื่อว่าหลายๆท่านคงเคยเห็นพัดลมที่ใช้ระบายความร้อน CPU ที่ติดตั้งอยู่ที่เมนบอร์ดหรือ Motherboards ในเครื่องคอมพิวเตอร์ รวมถึงอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆจนชินตา  ...

ส่วนชนิดของมอเตอร์ โดยทั่วไปก็จะมีบางคนที่รู้จัก แต่ก็ยังมีอีกมากที่ยังไม่รู้จักและไม่เข้าใจหลักการว่ามอเตอร์พัดลมระบายความร้อนชนิดนี้ทำงานอย่างไร

 

โครงสร้างของมอเตอร์:

มอเตอร์ที่ใช้ระบายความร้อนในอุปกรณ์กลุ่มนี้ โดยทั่วไปจะมีชื่อเรียกว่าดีซีมอเตอร์แบบไร้แปรงถ่าน หรือ
brushless DC motor หรือเรียกย่อๆ BLDC motor   ซึ่งจะมีโครงสร้างทั่วๆไป 2 ส่วนที่สำคัญดังนี้

สเตเตอร์ (Stator):  มอเตอร์ชนิดจะมีโครงสร้างที่แตกต่างกับมอเตอร์ที่เราคุ้นเคยทั่วๆไป โดยส่วนที่เรียกว่าสเตเตอร์ หรือส่วนที่อยู่กับที่จะอยู่ที่ด้านในคล้ายกับส่วนของโรเตอร์โดยทั่วๆไป   ซึ่งในส่วนนี้ก็จะมีคอลย์หรือขดลวดพันคล้ายกับขดลวดสเตเตอร์ของมอเตอร์ทั่วไปและมีการติดตั้งเซ็นเซอร์ Hall-effect ไว้ในสเตเตอร์เพื่อทำการวัดสนามแม่เหล็กเพื่อช่วยในการควบคุมการทำงาน  ส่วนการต่อขดลวดก็เป็นไปได้ทั้งสองรูปแบบ บ้างก็เป็นแบบสตาร์ หรือบ้างก็ต่อแบบเดลต้า


โรเตอร์ (Rotor): ส่วนโรเตอร์หรือส่วนที่หมุนเคลื่อนที่ มอเตอร์ชนิดนี้จะถูกออกแบบให้อยู่ด้านนอกและมีโครงสร้างง่ายๆ  โดยสร้างขึ้นจากแม่เหล็กถาวร  ซึ่งจะดึงดูดและเกาะติดวิ่งตามไปกับขั้วแม่เหล็กไฟฟ้าที่เกิดจากการจ่ายกระแสไฟฟ้าเข้าไปที่ขดลวด   

สำหรับโครงสร้างของแม่เหล็กถาวรทรงกระบอกนี้ก็จะมีตั้งแต่ชนิดที่เป็นแบบ  2 โพล , 4
โพล, 6 โพล หรือ 8 โพล

เป็นต้น  และใช้วัสดุแม่เหล็กที่ดีเพื่อสร้างแรงบิดสูงๆ


หลักการทำงานของมอเตอร์  BLDC Motor :

หลักการทำงานของมอเตอร์ประเภทนี้จะเป็นอะไรที่เข้าได้ง่ายๆ  กล่าวคือเมื่อมีการจ่ายแรงดันไฟฟ้ากระแสตรงเข้าไปที่ขดลวดสเตเตอร์  ก็จะเกิดการสร้างฟลักซ์แม่เหล็กและส่งผลให้แกนเหล็กที่ขดลวดพันอยู่กลายเป็นแม่เหล็กไฟฟ้า จากนั้นก็จะดึงขั้วแม่เหล็กที่มีขั้วตรงกันข้ามที่ติดตั้งอยู่ที่โรเตอร์เข้ามาหาและทำให้โรเตอร์เคลื่อนที่ตามทิศทางการหมุนของขั้วแม่เหล็กที่สเตเตอร์ 

ส่วนเซ็นเซอร์ Hall-Effect ที่ติดตั้งอยู่ระหว่างขดลวดสเตเตอร์ก็จะทำหน้าที่ตรวจจับตำแหน่งของโรเตอร์ เพื่อประกอบการตัดสินในการจ่ายกระแสไฟฟ้าให้สเตเตอร์ให้มีลำดับการหมุนที่ถูกต้อง

***  สำหรับในมอเตอร์ชนิดนี้ โดยทั่วไปก็จะมีสองรูปแบบ ซึ่งในบางตัวโรเตอร์ก็จะอยู่ภายในเหมือนกับมอเตอร์ที่เราเห็นทั่วๆไป


 


ข้อดี หรือ Advantages ของมอเตอร์ BLDC Motor:

สำหรับข้อดีของมอเตอร์ประเภทนี้มีก็มีอยู่หลายอย่าง เช่น ให้ประสิทธิภาพสูง ผลิตแรงบิดได้สูง หมุนเรียบ (Smoothss) และความเร็วรอบสูง

การใช้งานของมอเตอร์ BLDC Motor:

1. มอเตอร์ประเภทนี้ใช้สำหรับทำความเย็นในอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
2. มอเตอร์ชนิดนี้ใช้ในงานวิทยาการหุ่นยนต์ ยานยนต์ ฯลฯ

เนื้อหาโดย: 9engineer.com (https://9engineer.com/)