ข้อดี ข้อด้อย DC motor vs AC motor
โดย : Admin

ระหว่างมอเตอร์กระแสตรง (DC motor ) และกระแสสลับ (AC motor)มีอะไรบ้าง ?



คลิป ข้อดีของมอเตอร์ที่ใช้โรเตอร์แบบแม่เหล็กถาวร

 หากย้อนหลังไปเมื่อสักระยะ ประมาณ 20 กว่าปีก่อน   อุปกรณ์หรือเครื่องจักรใหญ่ๆที่ต้องใช้โหมดการควบคุมความเร็ว(สปีด) หรือควบคุมแรงบิด(ทอร์ค) อย่างเช่นเครื่องจักรในโรงรีดเหล็ก  โรงผลิตการกระดาษหรือเยื่อกระดาษ หรือเครนยกตู้คอนเทรนเนอร์สินค้าที่ใช้งานตามท่าเรือต่างๆ หรือแม้กระทั่งอุปกรณ์ที่ใช้ขุดเจาะน้ำมัน  ส่วนใหญ่จะใช้ดีซีมอเตอร์เกือบทั้งหมด และใช้อุปกรณ์เพาเวอร์อิเลคทรอนิกส์อย่าง SCR เป็นตัวควบคุม  เนื่องจากสมัยนั้นเทคโนโลยีการขับเคลื่อนไฟฟ้าทางเอซี เช่น อินเวอร์เตอร์ หรือ เอซีไดร์ฟยังมีการพัฒนาได้ดีไม่เท่าที่ควร

 


แต่หลังจากนั้น หลังปี 2000   ก็เริ่มทยอยเปลี่ยนแปลง อุปกรณ์หรือเครื่องจักรต่างๆ ดังที่กล่าวมาที่มีการสร้างขี้นมาใหม่หรือพัฒนาขึ้นมาใหม่ก็ได้มีการเปลี่ยนมาใช้เทคโนโลยีการขับเคลื่อนทางเอซี หรือ เอซีไดร์ฟ หรือ อินเวอร์เตอร์แทน  เนื่องจากดีซีมอเตอร์มีข้อด้วยหลายประการ  (ดูการเปรียบเทียบที่อยู่ในตารางด้านล่าง ครับ)




วงจรการควรคุมดีซีมอเตอร์ที่นิยมใช้ในอุตสาหกรรม



องค์ประกอบและโครงสร้างของดีซีมอเตอร์ขนาดใหญ่ที่ใช้ในเครื่องจักรอุตสาหกรรม


ส่วนปัจจุบัน เครื่องจักรหลายๆประเภทได้เป็นใช้มอเตอร์แบบโรเตอร์ที่เป็นแม่เหล็กถาวรมากขึ้น   ซึ่งเหตุผลคืออะไรนั้น โอกาศหน้าผมจะมาเล่าให้ฟังนะครับ   โปรดติตามตอนต่อไปนะครับ  หรือรับชมคลิปที่อยู่ด้านบนก็ได้นะครับ ซึ่งแอดมินเองได้สรุปให้ไว้พอสังเขป ซึ่งฟังแล้วพอเข้าใจได้


 ข้อดีและข้อด้อยของดีซีมอเตอร์เมื่อเปรียบเทียบกับเอซีอินดัคชั่นมอเตอร์

ข้อดีของ DC motor คือ
  • การควบคุมแรงบิดหรือความเร็วทำได้ง่ายและดีมาก  (ใช้ SRC ควบคุม)
  • มีผลตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลง (response) ได้รวดเร็ว
  • การปรับความเร็วสามารถทำได้ในช่วงกว้าง (ทำได้ง่ายทั้งโหมดอาร์เมเจอร์คอนโทรลและฟิลด์คอนโทรล)

 

ข้อเสียของ DC motor คือ

  • การบำรุงรักษาสูงมากเนื่องจากมีส่วนสึกหรอของแปรงถ่าน (เปลี่ยนแปรงถ่านตามระยะเวลา  ต้องเซาะร่องสล๊อต  ต้องทำความสะอาด)
  • ราคาแพงมากเมื่อเทียบกับ AC motor ที่มีขนาดกำลังแรงม้าเท่ากัน
  • มีขนาดใหญ่กว่า AC motor ที่ขนาดแรงม้าเท่ากัน
  • หาแหล่งจ่ายที่เป็นไฟกระแสตรงได้ยาก (ผู้ผลิตเริ่มปิดหรือยกเลิกสายการผลิตระบบขับเคลื่อนทางดีซี)
  • ไม่สามารถนำไปใช้ในที่มีสารไวไฟได้ (เกิดประกายไฟที่แปรงถ่าน)

 

ข้อดีของ AC motor

  • ราคาถูกกว่า DC motor ที่ขนาดพิกัดกำลังเท่ากันเช่น ที่ 2 แรงม้า AC=4500 บาท ,DC = 20000 บาท
  • มีลักษณะโครงสร้างง่าย ไม่ซับซ้อน และเล็กกว่า DC motor ที่พิกัดเท่ากัน (คอมแพ็คและกระทัดรัดมากกว่า)
  • การบำรุงรักษาน้อยมาก แข็งแรงทนทาน (การบำรักษาหลักๆ ก็แค่เช็คขั้วต่อสายให้แน่น)
  • ใช้ในสถานที่ที่มีสารไวไฟ หรือสารเคมีได้ (ไม่มีประกายไฟ)
  • มีประสิทธิภาพสูงกว่า DC motor (การสูญเสียน้อยกว่าดีซีมอเตอร์ ช่วยในเรื่องการประหยัดพลังได้ดีกว่า)
  • หาซื้อได้ง่าย เป็นที่นิยม

ข้อเสียของ AC motor

  • การควบคุมความเร็วทำได้ยากมาก จะต้องใช้อุปกรณ์ทาง power electronics มาควบคุมคือ inverter ซึ่งค่อนข้างจะมีราคาแพง 

 จากตารางด้านบน จะเห็นดีซีมอเตอร์ มีข้อด้อยหลายประการด้วยกัน  นี่คือเหตุผลหลักว่าทำไม  ดีซีมอเตอร์จึงเริ่มทยอยหายไปจากอุตสาหกรรม


 

 Cr:ข้อมูลบางส่วนจาก  https://cm-systemservice.com/Article/Detail/27415

เนื้อหาโดย: 9engineer.com (https://9engineer.com/)